Daltonisme
Deze medische inhoud is geschreven door de opthamoloog Dr
Maya Mineva op 27 oktober 2019.
Het normale menselijke oog onderscheidt drie primaire kleuren: rood, groen en violet, en ongeveer 300 andere als gevolg van hun vermenging. Deze aandoening wordt trichromie genoemd.
Onze kleurwaarneming kan echter verstoord zijn, wat uiteindelijk een vorm van
kleurenblindheid kan zijn. In deze begrippenlijst concentreert Lentiamo zich op
een bepaalde vorm van kleurenblindheid: daltonisme. We hebben het advies
ingewonnen van een echte expert: de oogarts dr. Maya Mineva, die ons vertelde
wat daltonisme is, hoe het wordt veroorzaakt en wat de symptomen zijn.
Wat is daltonisme?
De term „daltonisme“ is afgeleid van de naam van de Engelse fysicus en chemicus John Dalton, die leed aan deuteranomalie (het onvermogen om de groene kleur waar te nemen). Hij beschreef zijn situatie in detail.
Het morfologische substraat van de kleurwaarneming zijn de kegels (sterk
gedifferentieerde cellen, de zogenaamde fotoreceptoren) in de macula.
Verstoringen in de kleurwaarneming kunnen aangeboren en verkregen zijn. De
aangeboren verstoringen worden monochromasie, abnormale trichromasie en
dichromacy genoemd. Dit zijn de meest voorkomende vormen:
De drie vormen van daltonisme
- Monochromasie betekent volledige kleurenblindheid. Het zicht van mensen met monochromasie is vergelijkbaar met een zwart-wit foto.
- Abnormale trichromie is onderverdeeld in afwijkingen in de perceptie van rood (protanopie), groen (deuteranopie) en violetblauw (tritanopie). Het visiesysteem van mensen met een afwijkende trichromie neemt alle drie de primaire kleuren waar, maar onder bepaalde omstandigheden minder perfect en zelfs foutief. Mensen merken meestal niet dat hun ogen aangetast zijn door deze aandoening.
- Bij dichromacy neemt het oog geen van zijn primaire kleuren waar. Mensen zien een kleur die lijkt op bruin. Ze zijn gericht op helderheid. De meest voorkomende afwijkingen zijn het verkeerde beeld van groen (deuteranopie ongeveer 75%) en rood (protanopie ongeveer 25%).
Wat veroorzaakt daltonisme?
De aangeboren afwijkingen zijn gerelateerd aan het X-chromosoom, d.w.z. moeders zijn de drager van de afwijking. Daltonisme komt echter meer voor bij jongens (8%) dan bij meisjes (0,5%).
De verkregen kleurenblindheid wordt veroorzaakt door visuele systeem- of oogpathologie, vergiftiging of intracraniële verwondingen.
De behandeling van daltonisme
Het kleurzicht kan worden hersteld door de toepassing van gekleurde filters. Om het type daltonisme te diagnosticeren, gebruiken optometristen de zogenaamde pseudo-ochromatische tabel voor het screenen van kleurenblindheid, d.w.z. een kleurrijke reeks van letters of cijfers.